Het ei zei

Onlangs was partner 25 jaar in dienst. Dat kon natuurlijk niet ongemerkt voorbij gaan. Volgens protocol had het bedrijf een bepaald budget om hier een feestelijk tintje aan te geven. De ideeën die we hadden, bleken boven het gegeven budget uit te komen.

We kwamen tot een tussenoplossing: het bedrijf zou voor de receptie zorgen, in de bedrijfskantine in Vught, het officiële gedeelte zeg maar, en partner zou voor een aantal genodigden gaan koken. Dat eten zou in een andere locatie gaan plaatsvinden, op loopafstand van waar de officiële receptie was.

Uiteindelijk zou partner voor 20 genodigden een maaltijd op tafel zetten.
Het leek haar een leuk idee om met een artisjok te beginnen:

Het viel echter niet mee om aan ruim 20 artisjokken te komen. Voor de artisjok loopt het seizoen in november ten einde. De groenteman op de vrijdagse markt durfde niet met zekerheid te zeggen of hij ze de week erop bij zich had, maar hij zou zijn best doen. ‘Maar denk eraan, ze zullen niet goedkoop zijn’. Het groentemannetje (nou ja, eigenlijk groentevrouwtje) in het centrum waar partner enige tijd geleden nog artisjokken gekocht had, en waar er nu nog drie in de winkel lagen, zou bij de groothandel informeren. ‘U wilt toch wel de Franse artisjokken, hè? Die zijn voller, groter dan de Italiaanse. De Italiaanse zullen misschien nog wel te krijgen zijn.’ Ja, we wilden Franse artisjokken. Later zou de groentevrouw opbellen, om te zeggen dat ze wel aan de artisjokken kon komen, maar voor een prijs die boven ons budget lag.

Inmiddels kwamen we op de zaterdagse markt een kraam tegen die volop artisjokken had. Tegen een betaalbare prijs. Meteen de hele inhoud van de kist opgekocht. De receptie en het eten zouden anderhalve week later plaatsvinden. Hoe blijven die artisjokken goed? Berichten op internet meldden, dat je ze het best kon bewaren onder vochtige handdoeken. Na een aantal dagen waren er toch een paar niet helemaal ‘comme il faut’.
Gelukkig had diezelfde kraam de zaterdag erop nog steeds artisjokken, tegen dezelfde prijs.

De rest van de maaltijd baarde niet zoveel zorgen. Het meeste moest natuurlijk wel allemaal van tevoren klaargemaakt worden, maar partner is een kei in het plannen van dat soort activiteiten.

Van de artisjok begin je de buitenste bladeren af te trekken. De onderkant van zo’n blaadje kun je uitzuigen. Partner had twee sausjes gemaakt waarin je het blaadje eerst kon soppen, voordat je het uitzoog. Als alle blaadjes van de artisjok afgetrokken zijn, stuit je op een touwachtig iets. Dat moet weg, dat is niet te eten. Maar dan word je ook echt beloond: het hart van de artisjok. Heerlijk.

Er waren er een paar die nog nooit een artisjok gegeten hadden. Ze waren blij verrast. Iedereen trouwens:

Na afloop kreeg iedereen een (koelkast)handje mee, waarin geklemd een opgerold stukje papier. Om iedereen te bedanken voor de aanwezigheid.
Het was een geslaagde dag.

Zo kom je nog eens iets tegen als je twittert.
Iemand uit Amsterdam meldde, dat ze de stap gezet had zich aan te melden als thuiskok op de site Thuisafgehaald . Ze had haar eerste maaltijd aangeboden.

De site is een intermediair tussen mensen die iets gekookt hebben, en mensen die geen zin hebben om te koken. Aanvankelijk was de filosofie: als je een lekkere maaltijd klaargemaakt hebt, maar je hebt teveel, dan kun je iemand in de buurt er misschien blij mee maken. Om dat duidelijk te maken, kun je dat melden op de site. Wel even een account aanmaken. Zo zijn er ook mensen die geen zin of tijd hebben om te koken, die kunnen op de site kijken waar in de buurt iemand iets te eten aanbiedt.
Die filosofie is een beetje losgelaten. Veel mensen koken nu bewust om dat via de site aan anderen aan te bieden. Je kunt een kleine prijs vragen voor je kookactiviteiten.

Het leek partner ook wel iets. Een kookidee had ze ook: kippenlevertjes met aubergines, ui, peterselie, roomsaus, eventueel een pepertje en basmatirijst. Ze bood meteen vier porties aan. Vrijdag zijn we naar de markt gegaan om het één en ander voor de maaltijd te kopen.

Toch bleek het op de juiste manier invoeren van de gegevens op de site nog niet mee te vallen. Ze kreeg op bepaald moment de melding: ‘Lieve kok, je kunt geen maaltijden bij jezelf afhalen.’ Na enige tijd was duidelijk hoe het wel moest.

Gisteren meldde zich de eerste kandidaat die wel een portie wilde afnemen. Ze kwam af op de kippenlevertjes, omdat die bijna nooit klaargemaakt worden. Ze heeft vandaag een positieve reactie als bedankje gekregen.

De kop is eraf. Er zullen meerdere thuismaaltijden volgen. Ooit wilde partner iets met cateren doen, maar dit is overzichtelijker.

Gisteravond ging ‘De Rekenkamer’ over de prijs van een kopje koffie in een luxe koffiebar. Want wat is koffie nu eenmaal: wat bonen, gemalen, en water. Eventueel suiker en melk erbij. Dat hoeft niet veel te kosten.

Dat blijkt ook wel. De gemiddelde prijs van een kop koffie (€3,20) in zo’n luxe bar, wordt slechts voor een fractie gedragen door de koffie. De rest is beleving, personeelskosten, huur, enzovoorts.

Als iets nieuws in de luxe koffiebar werd de filterkoffie gepresenteerd. Er staan een aantal koffiepotten op een rijtje, filterhouder en filterzakje op de pot, verschillende smaken gemalen koffie, en een ketel met heet water. de klant mag zelf het water opschenken op de koffie in het filterzakje. Over de prijs werd niet gesproken.

Filterkoffie, iets ‘nieuws’. Wij zijn ermee opgegroeid. Als we kamperen, drinken we nog steeds koffie op deze manier. Standaard in de kampeeruitrusting zitten een thermosfles, een filterhouder en filterzakjes. De eerste keer altijd weer even de verhouding koffie en opgeschonken heet water uitproberen voor de juiste smaak…niet té sterk.

Ik kan me vergissen, maar ik denk dat luxe koffiebars vooral bezocht worden door hippe jongeren. Voor hen zal de manier van koffie drinken via het koffiefiltersysteem een ware beleving zijn. Lekker retro…..

Rob Verbunt zwaait dit jaar 10 jaar de scepter in café De Troubadour in Tilburg. Hij vond dat wel een mooi moment om daar iets mee te doen.
Vorige week had hij een foto-puzzeltocht uitgezet.
Gisteravond heeft hij iemand naar het café laten komen die op een groot scherm aan de hand van oude en recente foto’s een virtuele wandeling door het centrum van Tilburg van commentaar voorzag. Gerard Otten, nauw verbonden met de stadsgidserij Tilburg. Hij deed dat heel leuk. Omdat hij foto’s liet zien van de situatie vroeger, en foto’s van hoe het er nu uitziet, was dat juist voor de mensen die de oude situatie nog kenden iets extra’s. Ik kwam in Tilburg wonen na de sloopactiviteiten van burgemeester Becht. Maar toch, ook voor niet-ingewijden was het interessant.

Je hoort ook nog eens wat. In vroeger tijden waren in Frankrijk eigenlijk maar twee wijnen belangrijk: de Bourgogne en de Bordeaux.

De Bordeaux werd over water naar Dordrecht vervoerd. Daarvandaan werd deze wijn in Nederland verder gedistribueerd. De Bourgogne werd over land naar Tilburg vervoerd, en van daaruit verder Nederland in.

Omdat de Bordeaux vanuit Dordrecht gedistribueerd werd, werd die een protestantse wijn genoemd. Bourgogne, gedistribueerd vanuit Tilburg, werd een katholieke wijn genoemd.

Ik wist het niet, maar ik vind het vreemd dat zo’n onderscheid sowieso gemaakt werd.

Partner had een kistje fruit op de markt gekocht.
Net kleine pompoentjes. Ze hebben de schil van een perzik. Ze zijn van binnen iets minder vezelig dan een normale perzik. Ze smaken vooral naar een perzik.

Maar hoe heten ze?

De suggesties die ik gehoord heb zijn: veredelde perziken, platte perziken, wilde perziken.

Update, later op de dag:
Het zijn inderdaad wilde perziken, zoals verschillende mensen gesuggereerd hebben.
Marie Louise Schippers, die eens per week voor de volkskeuken in de Volkskrant schrijft, voegt er nog aan toe, dat ze gegrild ook lekker zijn.

Partner heeft met een vriendin in Oosterhout geshopt.
Drie keer raden wat we de komende dagen gaan eten…:

Op de school van de kleine worden vanmiddag stukjes opgevoerd door de verschillende klassen. In het kader van het einde van het schooljaar. Na afloop hiervan is het de bedoeling dat de ouders van de kinderen iets laten proeven uit de keuken van hun eigen cultuur. Dus een verzoek aan de ouders of ze iets klaar willen maken. Dat verzoek kwam via schoondochter bij ons terecht.

Partner hoefde niet lang na te denken: dat worden blokjes kaas en gehaktballetjes. Typisch Hollands. De gehaktballetjes van half-om-half gehakt. Dat smaakt het lekkerst. Het is minder droog.

‘Ho ho, dat kan niet’, sprak schoondochter, ‘dat is niet Halal. Er zitten ook moslimkinderen op de school van de kleine.’
‘Ja, maar het ging toch om onze cultuur? Bovendien, het is half-om-half gehakt. Ze kunnen altijd de helft eten’…..

Als je de Volkskrant en de NRC naast elkaar houdt, vallen je veel parallellen op. Eén van die overeenkomsten is de invulling van de kookrubriek.

Elke dag een recept. In de NRC onder de naam ‘Thuiskok’, in de Volkskrant onder de naam ‘Volkskeuken’. Beide kranten maken gebruik van een pool van kookjournalisten en huiskoks, die op vaste dagen van de week hun bijdrage leveren. De recepten worden vooraf gegaan door achtergrondinformatie over het land van herkomst of over een ingrediënt dat in het recept verwerkt wordt of over het totaalplaatje. Zo leerde ik dat het favoriete gerecht van Juliana artisjokkensoep was. Niet dat het ervan zal komen om de soep klaar te maken, maar ik vond het leuk om te lezen.

Gisteren ging het in de Volkskeuken over de rode bietjes. Een groente dat lange tijd als armeluisvoedsel beschouwd werd, omdat de biet ook in ‘arme’ grond goed gedijt. Na 1970 kreeg de rode biet een andere status: dokter Moerman beweerde dat onder andere bietensap kanker kan bestrijden. Het werd een hype. Tegenwoordig wordt volgens mij vooral bietensalade gegeten, als het om rode bieten gaat.

Wij hebben eigenlijk altijd al rode bietjes gegeten, hype of niet. Vroeger hadden we het echter niet over rode bieten, maar over kroten. Dat vertelde ik Marie Louise Schipper, de schrijfster van het bietenrecept.

Dan kom je zeker oorspronkelijk uit Rotterdam?, was haar reactie. Ze zat er niet ver naast: het is Dordrecht.

Kennelijk wordt het woord ‘kroten’ alleen in Rotterdam en omgeving gebruikt.

Of zou het ook nog elders gebruikt worden?