Het ei zei

De kaartjesverkoper in Tilburg had ons kaartjes verkocht voor het traject Tilburg-Arnhem op 5 maart, en Arnhem-Tilburg op 7 maart. Hij raadde ons aan om in Arnhem de kaartjes naar en van Oberhausen te kopen. ‘In Duitsland werken ze nog met weekend retours. Wij kunnen die kaartjes niet aanleveren, omdat we geen internationaal station zijn, en Arnhem wel. Dan ben je goedkoper uit….’

We hadden een half uur de tijd om over te stappen (met rolstoel), en een kaartje te kopen. We werden geholpen door een alleraardigste stationsvrouw, die ons wel eerst even uit de droom hielp: ‘op internationale trajecten gelden geen weekend retours’. Vervolgens ging ze voor ons in de weer om de kaartjes naar en van Oberhausen met railway-plus korting uit de automaat te krijgen. Net waren we op het punt gekomen dat er betaald kon worden, sloeg het apparaat op tilt…..het kaartje kopen lukte niet meer. ‘Ik zal wel met jullie meelopen, en de conducteur in de ICE op de hoogte brengen. Jullie zullen nu een kaartje in de trein moeten kopen, maar jullie hoeven dan de boete niet te betalen.’ Prima geregeld dus…..

In de trein naar Oberhausen kwamen twee conducteurs naar ons toe: één voor het traject van Arnhem naar de Nederlands-Duitse grens, en één vanaf die grens naar Oberhausen. Nou dat wordt dan zoveel bij elkaar…..Ho ho, wacht even, we hebben nog kortingskaarten, en een railway-plus kaart voor het buitenland. Helaas meneer, deze apparaten kunnen geen korting berekenen. Maar dat kan toch niet, jullie weten toch, dat de automaat in Arnhem crashte? Jawel, maar toch….

Mijn partner zei, dat we voor de grap dan maar een brief naar de NS gingen sturen. Nou mevrouw, ik zou maar niet in de brief zetten dat het voor de grap is, dan krijgt u een brief terug, waarin staat: haha…Maar wij raden u wel aan om een brief naar de NS te sturen, u behoort wel geld terug te krijgen.

Ah, station Oberhausen, we zijn er…..rolstoel in gereedheid…..conducteur staat in de deuropening, gaat niet opzij, hoort niet dat wij eruit willen, doet de deur weer dicht, en we rijden station Oberhausen weer uit….gelukkig niet ver. In Duisburg, tien minuten verder, konden we de trein alweer terug nemen.

(Als we eerder hadden geweten dat je in Duisburg een heel Legoland-gebeuren had, waren we daar wel naar op zoek gegaan nu we er toch waren, maar dat wisten we dus niet…)

In 1997, een jaar na de uitbarsting van de Vatnajökull, een gletsjervulkaan, waren wij op vakantie in IJsland. (Of is het op IJsland?) De gevolgen waren nog steeds zichtbaar. Wij stuurden onszelf deze kaart:

Van Ice cave naar IceSave scheelt maar heel weinig. Op ijs kun je niet bouwen, ook al lijkt het nog zo betrouwbaar…..

Tijd voor de terugreis.

Boven Johannesburg was de hel losgebarsten: donder, bliksem, regen. Dat veroorzaakte dat ons vliegtuig niet kon landen, maar moest uitwijken naar Durban. Er werd meteen maar getankt. Natuurlijk leverde dat enige vertraging op:

Niet spectaculair, maar wel vervelend. Als doekje voor het bloeden kregen we een voucher waarmee we een drankje naar keuze konden bemachtigen met een maximaal bedrag van 25 Rand per persoon. Naast ons bestelde een Nederlands echtpaar twee flesjes water. Als je het had moeten betalen, was je 32 Rand kwijt geweest (€3,20). De man vroeg wisselgeld, want hij meende een waardepapier van 50 Rand ingeleverd te hebben, en als er geen wisselgeld mogelijk was, wilde hij een extra flesje water. Dat kon niet, maar hij bleef maar wachten op een voor hem goede afloop. Daar heb ik wel zo’n hekel aan, aan dat soort mensen. Hij zag er ook uit als iemand die golfen als hobby heeft, maar zijn hobby gebruikt om te netwerken…..Als ik dat soort figuren regelmatig tegen zou komen, zou ik als zwarte ook een hekel krijgen aan de blanke. Die man moet trouwens niet zeuren: als hij naar Kuala Lumpur had gewild, had hij door vertragingen een tijdspanne van meer dan twaalf uur moeten overbruggen.

Tot overmaat van ramp viel de stroom op het vliegveld uit. Hier en daar werden noodaggregaten aangezet, maar de schermen met vluchtinformatie werden zwart, en de boardingpassen konden niet gescand worden. Er moest aardig wat geïnproviseerd worden. Extra vertraging van anderhalf uur. Je merkt meteen de ellende als computers niet meer naar behoren dienst doen. Een back-up systeem is er maar zelden.

We hebben het vliegtuig naar Dubai zien vertrekken. Die stewardessen hadden een mooie outfit:

De één zegt dat de witte voiles die vanuit het hoofddeksel naar beneden hangen straks gebruikt worden bij wijze van gezichtsbedekkende kleding, de ander zegt dat ze in landen met Mexicogriepgevaar voor de mond gedaan worden. Feit is, dat ze net dat extra beetje jus aan de outfit geven….

Moe, gebroken, maar met allerlei nieuwe beelden in ons hoofd kwamen we thuis.

Wie Afrika zegt, zegt ook reservaat, natuurpark, safari…..

In Zuid-Afrika is het Paul Krügerpark het bekendste natuurpark. Vanuit Johannesburg ruim 10 uur rijden naar het oosten. Da’s wat teveel van het goede. Op twee en een half uur rijden van Johannesburg, naar het noord-westen, ligt het Pilanesberg Natuurpark. Een zeer aan te raden alternatief. Een gebied van ongeveer 30 bij 35 km, met wisselende landschappen en vegetatie. En dito dieren dus. Er zijn mensen die een lijstje maken van dieren die ze persé in ‘het echt’ gezien moeten hebben. (Zuid-Afrika speelt hier listig op in: “Hier kun je ’the big five’ tegenkomen: de olifant, de neushoorn, de leeuw, de luipaard en de buffel.” Je hebt zelfs aanstekers met beeltenissen van de big five.) Wij hadden geen lijstjes. Wij genoten van wat op onze pad kwam, van wat we langzaam voorbij reden:
Ongeveer in het centrum van het natuurpark is er de mogelijkheid om te barbecuen. Of gewoon om te picknicken. De enige plek waar je uit je auto mag…. Het is dan natuurlijk wel de bedoeling dat je een beetje normaal barbecuet…..:

Johannesburg heeft ook een dierentuin, een Zoo. Een mooi opgezet park. De buitendieren hebben een redelijk terrein tot hun beschikking. Voor de binnendieren is het behelpen, eigenlijk zoals in elke dierentuin. We merkten wel dat de dieren die we los zagen rondlopen in het Natuurpark voller waren, een glanzender vacht hadden, gezonder waren zou je zeggen, in vergelijking met dezelfde soort dieren in de dierentuin.
Een normaal nijlpaard is er niet in de dierentuin, maar wel een pygmee hippo:

De dierentuin is voer voor klasjes van allerlei kleine kindertjes. Soms als uitje, maar meestal als onderdeel van spelenderwijs leren, van dieren leren kennen, enzovoorts.

Op ruim 25 km afstand van Johannesburg is er een ‘animal crèche’. In Kromdraai. Hier worden jonge dieren opgevangen die alleen zijn komen te staan. (En die als zodanig gespot zijn door allerlei veldwerkers.) Vooral leeuwen, tijgers, neushoorns, maar ook krokodillen, bepaalde apen (baboons) en schildpadden. Ze worden met jonge soortgenoten bij elkaar gezet. Na verloop van tijd worden ze ‘uitgezet’ in een nabijgelegen groter terrein waarbij ze moeten leren zelf aan voedsel te komen. Passeren ze die test, dan zijn ze rijp voor een normaal natuurpark, of voor een reservaat.

In Nederland zie je ze nog maar zelden, pick-ups, en als je ze ziet zijn ze volgens de verkeersveiligheid die geldt, geladen. Uitzonderingen daargelaten.

In Zuid-Afrika is de pick-up een vervoermiddel voor iedereen die wat dan ook te vervoeren heeft; komplete inboedels, mensen, of zomaar een paar matrassen. Laat de Nederlandse wetshandhaver het maar niet weten, die beleeft gouden tijden aan het uitschrijven van allerlei bonnen….de Nederlandse regeldrift…..

Rik Felderhof liet voor zijn programma `De Stoel` (ik weet niet eens of het programma nog bestaat) een stoel bovenop een auto rondrijden. Zonder iemand in de stoel…..een watje…..hoe heerlijk kun je zitten in een stoel die achterin een pick-up staat:

Terwijl in de rest van Zuid-Afrika homo`s en lesbiennes nog niet echt geaccepteerd worden (hoewel ze sinds 2007 wel met elkaar mogen trouwen), staat men in Johannesburg niet negatief tegenover mensen die een relatie hebben met iemand van hetzelfde geslacht. Voor de 20ste maal is er een gay-parade georganiseerd. Waar de gay-parade in Amsterdam verworden is tot een cult-evenement, is die in Johannesburg vooral gebaseerd op gezelligheid en verbroedering, en lekker jezelf kunnen zijn.

Het thema dit jaar was `Pride`, trots zijn op wie je bent. Na afloop van de parade trok iedereen naar een groot veld. Er zouden meer dan 10.000 mensen op het festijn afgekomen zijn. Muziek, natje, droogje, lekker weer, iedereen in een opperbeste stemming, sommigen paraderend met hun outfit. Een heerlijke middag…..

Het vervoer: ik heb bussen zien rijden, maar dat is dan ook alles. Er zijn bushokjes, maar er is geen dienstregeling. Je weet dan ook niet welke bus waarnaartoe gaat, als er al eentje stopt. Een normale taxi is er nauwelijks. Degene die er is, is vrij duur. De populaire manier waarop iedereen zich hier verplaatst is met kleine busjes, die pas vertrekken op het moment dat het helemaal vol zit. De eindbestemming is niet bekend. We hebben er (nog) geen gebruik van gemaakt, maar ik vermoed dat je gewoon zegt waar je naartoe wil, en dat je een een hele toer krijgt, waarbij af en toe iemand eruit gelaten wordt, wanneer die zijn of haar bestemming bereikt heeft. Zodra er weer plaats is, wordt er getoeterd. Je hoort dan ook een voortdurend getoeter op straat.
Eigenlijk is eigen vervoer het beste in Johannesburg.

Johannesburg is verdeeld in een aantal wijken: in het noorden staan voornamelijk de villa`s. Daar wonen vooral de blanken. Het is hier ook heel normaal om je huis te beveiligen met stroomdraad bovenop je hekwerk:

Meer naar het centrum is er het financieel centrum, omgeven door wijken waar vooral niet-blanken wonen. Het is er veel levendiger. Tegelijk is er veel achterstallig onderhoud. Op de één of andere manier zit men er daar niet mee. Putdeksel ontbreken. Mocht iemand het gat dat daardoor ontstaat, niet zien, en vallen, dan staat men zonder morren op. Het leven speelt zich op straat af. Het is dan ook niet meer dan logisch dat de muur van een bepaald pand gebruikt wordt voor persoonlijke advertenties:
Er wordt veel gewassen. Op elk balkonnetje hangt wel wat was te wapperen:
Doorheen Johannesburg liggen veel parken. Grotere, kleinere, maar elk park heeft wel speelmogelijkheden voor de kinderen:

Aan de rand van een aantal buitenwijken van Johannesburg liggen townships. De bewoning bestaat vooral uit soort keten van golfplaat, of op elkaar gestapelde stenen, met wat klei ertussen. Centrale WC, een centraal punt waar water getapt kan worden. Elk huisje heeft een ton waar het water in opgeslagen wordt. Ook hier zie je veel was aan lijnen hangen. Een gemeenschap op zich.
Hier en daar zijn er projecten opgestart om iets extra`s voor deze mensen te betekenen. Eén van die projecten is het Nursery School Project `Eagles nest`, in het township grenzend aan Alexandra. Kinderen worden hier opgevangen van wie de ouders of pleegouders overdag niet thuis zijn, om welke reden dan ook. Er wordt gezorgd dat de kinderen te eten krijgen, dat ze medicijnen krijgen als blijkt dat ze ziek zijn. Veel van de kindertjes zijn besmet met het HIV-virus. Door deze kindertjes tijdens de opvang veel positieve geluiden mee te geven, hoopt men dat ze in de toekomst zich kunnen ontworstelen aan de situatie waar ze nu in zitten. Er wordt ook veel met de ouders gepraat.

ABSA, een dochterbank van Barclays waar zoon R werkt, doet al enige jaren aan sponsoring van dit project. Niet met geld. `Wij hebben geen geld nodig, wij hebben spullen nodig`, aldus de Principal van de Nursery School. De ene keer schenkt ABSA dekens en matrasjes voor de kinderen, de andere keer voedsel, weer een andere keer wordt ervoor gezorgd dat ze vooruit kunnen met een naaiproject, dat door de medewerkers van de Nursery School opgezet is.

Het stadsbestuur renoveert hier en daar wel, maar zolang er geen sociale zekerheid is, zal het probleem niet opgelost worden, zullen dergelijke townships zich alleen maar verplaatsen, vrees ik…..

Enkele bevindingen:

1. De vaste begroeting hier is: `Hello, how are you?`, waarna even gewacht wordt op een reactie. Altijd. Zo was ik ergens foto`s aan het maken, waar het kennelijk niet mocht. Hello, how are you? Dan, na mijn antwoord: Who gave you permission to take these pictures? Nog steeds niet beschuldigend.
In Nederland zou je meteen iets te horen krijgen in de trant van: Hé, je mag hier geen foto`s maken. Kappen nu.

2. Internetten kun je via twee mogelijkheden. Met een abonnement bij één of andere provider, of prepaid. Een abonnement is vrij duur, dus schakelen de meeste mensen over op het prepaid-systeem. Je moet wel in de gaten houden wanneer je internettegoed verloopt. Dat was hier dezer dagen het geval. Bij verschillende winkels kun je nieuwe `air-time` kopen, zelfs in de supermarkt. Je krijgt dan allerlei codes mee, je moet iets met je telefoon, en uiteindelijk is er weer internet.

3. Over het algemeen worden wijn en bier in één adem genoemd. Hier in Zuid-Afrika denkt men daar anders over: wijn is in alle soorten en maten in de supermarkt te krijgen, maar voor bier moet je naar de slijter.

4. Bij elk stoplicht en bij elk stopbord lopen mensen langs de auto`s, met allerhande soorten waar. Huiden, nijverheid, snoep, limonade, kranten, vliegers, huisvuilzakken, huishoudelijke artikelen, enzovoorts. Je moet als automobilist maar net denken: o ja, ik had een vlieger nodig, laat ik eens een vlieger kopen….er is geen sociale zekerheid, dus de mensen moeten wel iets verzinnen.

5. Waar in Nederland De Spar bijna ter ziele is, kom je die hier bijna overal tegen.

6. De doggybag. In een restaurant wordt het helemaal niet vreemd gevonden om een doosje te vragen voor het eten dat je niet op kan, of later wil nuttigen. Zo kwamen er een paar vrienden van D en zoon R eten. Er was eten over. Eén van hen vroeg of hij dat mee mocht nemen…..ter verklaring voegde hij er later aan toe dat het voor `de lady` was, die bij hem werkte.

Dat was een opmerking die we met verbazing op ons in moesten laten werken…